Witam! Rozpoczynamy nowy dział matematyki w klasie siódmej – “Potęgi i pierwiastki”. O ile z potęgami spotkałeś się już w klasie piątej, to pierwiastki będą dla Ciebie całkiem nowym zagadnieniem. Nie przejmuj się jednak na zapas, jeśli porządnie przećwiczysz początkowe zagadnienia działu związane z potęgami, zrozumienie pojęcia pierwiastka nie sprawi Ci wiele trudności.
Na dzisiejszej lekcji przypomnisz sobie czym jest potęga, w jaki sposób posługujemy się zapisem potęgowym oraz jak obliczać wartości potęg zarówno liczb naturalnych, całkowitych jak i wymiernych (ułamków) o wykładnikach naturalnych. Zapraszam!
Czym jest potęga?
Potęgowaniem nazywamy wielokrotne mnożenie danej liczby przez siebie samą. Na przykład zapisując mamy do czynienia właśnie z potęgowaniem.

Jak zapewne pamiętasz potęgowanie zapisujemy w pewien specjalny sposób:
gdzie liczbę nazywamy podstawą potęgi, zaś liczbę
wykładnikiem potęgi. Wartość wykładnika wskazuje na to ile liczb
będziemy przez siebie mnożyć, na przykład:
Ponadto bardzo ważne są dwie własności:
, gdzie
Potęgowanie w przykładach
Po pierwsze przypomnijmy, że potęgować możemy zarówno liczby dodatnie jak i ujemne. Podobnie jak podczas mnożenia liczb ujemnych, potęgując musimy zwrócić uwagę na to jaki znak będzie miał wynik. Kierujemy się prosta zasadą:
Potęgując liczbę ujemną:
– jeśli wykładnik jest parzysty, to wynik potęgowania jest dodatni
– jeśli wykładnik jest nieparzysty, to wynik potęgowania jest ujemny
Na przykład:
Kolejną kwestią jest zapis:
Jeśli do potęgi chcemy podnieść całą liczbę ujemną, wtedy musimy zapisać ją w nawiasie, np. .
Jednak zapisanie podobnego działania, ale bez użycia nawiasów powoduje, że do potęgi podnosimy tylko i wyłącznie samą liczbę, znak “minus” pozostawiamy bez zmian, np.
Podsumowując możemyzapisać poniższą zasadę:
Wykładnik potęgi “działa” tylko na liczbę dodatnią przy której stoi, aby spotęgować liczbę ujemną, ułamek zwykły, dziesiętny lub wyrażenie arytmetyczne należy zapisać je w nawiasie.
W ten sposób dochodzimy do potęgowania ułamków. Dla ułamków zwykłych mamy następującą zasadę:
Potęgując ułamek zwykły lub liczbę mieszaną najpierw (jeśli jest taka możliwość) zamieniamy go na ułamek niewłaściwy a następnie podnosimy do potęgi osobno licznik i osobno mianownik ułamka
Przykład
Z kolei potęgując ułamki dziesiętne mamy do wyboru albo starać się wykonywać działania w pamięci, albo najpierw zamienić ułamek dziesiętny na ułamek zwykły a następnie wykonać potęgowanie zgodnie z poprzednio zapisaną zasadą.
Praca domowa
Wykonaj zadania:
1/221 b) d) f)
2/221
6/222 b) d) f) h) j)
Wykonaj zdjęcia rozwiązań i wyślij na Librusie w module “zadanie domowe”.
chyba wkradł się błąd (-2)5 = powinno być chyba -32, a nie 32
Dokładnie 🙂 W tej sytuacji powinienem chyba napisać, że sprawdzałem Waszą czujność… ale mało kto by w to uwierzył :p
Plus dla Ciebie